Czym różnią się kcal od kJ?

Jeśli analizowaliście kiedyś wartość energetyczną podaną na opakowaniu to z pewnością zastanawiacie się czym różnią się kcal od kJ. Wiemy, że powinniśmy zwracać uwagę na to ile kalorii jemy oraz o tym, że wartość kcal (kilokalorii) powinna być jak najmniejsza. Co oznacza jednak liczba obok opisana jako kJ?

Różnica między kcal a kJ

Warto na początku wspomnieć o tym, że kalorie, o których najczęściej mówimy są przez nas jednostką błędnie używaną. Tak naprawdę chodzi o kilokalorie, które podane są na opakowaniu – kcal.

Gdy bierzemy opakowanie jogurtu do ręki i patrzymy na kcal najczęściej mówimy, że jogurt ma 340 kalorii. Dla uproszczenia możemy tak mówić, potocznie tak się przyjęło. Jeśli jednak chcemy być dokładni musimy wiedzieć o tym, że kalorii (cal) już się nie używa. Jest to jednostka oznaczająca ciepło, którą dzisiaj zastępuje się dżulem (J).

Nie chcemy tutaj dalej mieszać wchodząc w naukowe zawiłości tych terminów. Wystarczy nam jedynie wiedzieć, że poprawnie mówimy o kilokaloriach, a potocznie używamy sformułowanie kalorie i każdy wtedy wie o co chodzi. Aby uzmysłowić sobie tylko jak dużego błędu dopuścilibyśmy się rozmawiając z naukowcem warto wiedzieć, że 1 kcal to 1000 cal.

Czym jest kJ

Wiemy już więc czym są kilokalorie, a teraz zajmijmy się kilodżulami czyli kJ. 1 kJ = 1000 J, a więc 1 kcal = 4,184 kJ. Dlaczego podaję przelicznik?

W praktyce oznacza to, że w zasadzie nie musimy patrzeć na kJ tylko na kcal, które łatwiej nam jest nam zapamiętać i pilnować ich w diecie. W praktyce to ta sama wartość podana w dwóch innych jednostkach.

Wiemy, że mamy dietę, na której mamy spożywać 2500 kalorii (tak naprawdę wiemy już, że chodzi nam o kilokalorie). Dlatego patrząc na opakowanie będziemy brać pod uwagę kcal co ułatwi nam po prostu liczenie dziennego bilansu kalorycznego.

Co oznacza kJ na opakowaniu

kJ oznacza po prostu kilodżule. Dlaczego kJ znajduje się na etykiecie skoro przedstawia to samo, ale w innej jednostce? Bo tego wymaga prawo by wartość energetyczna produktów na etykiecie wyrażona była w kcal, jak i kJ w przeliczeniu na 100 g lub 100 ml produktu.

W przypadku bardzo kalorycznych produktów po przeliczeniu kJ na kcal mogą powstawać różnice.

Skąd biorą się te różnice? Wartość energetyczną oblicza się wykorzystując specjalne współczynniki, które są określone przez UE. Musicie też wiedzieć, że wartość podaną na etykiecie w kJ i kcal oblicza się oddzielnie.

Problemem jest tylko to, że jednostką podstawową energii w układzie SI jest dżul. Dlatego wszelkie bazy danych wartości odżywczych wyrażone są w kilodżulach. Trzeba więc zmienić je na kcal stosując przelicznik (1 kJ = 0,239 kcal). Do tego wartości na opakowaniu zaokrąglone są do jednego miejsca po przecinku. Jeśli na każdej z tych etykiet przeliczycie kJ na kcal według tego wzoru to dokładna wartość zawsze będzie inna niż podana na opakowaniu. Możecie zrobić sobie takie doświadczenie. Różnice nie będą jednak wielkie i sprowadzają się do zaokrąglenia.

Ta zmiana jednostek sprawia jednak, że im mamy większą wartość energetyczną dania tym mniej dokładna będzie wartość podana w kcal. Różnica może sięgać nawet kilkunastu kilokalorii.

Jaki z tego wniosek? To, że wartość kJ jest dokładniejsza. Jeśli chcemy być super dokładnie w swojej diecie to z niej powinniśmy korzystać.

Jak to zrobić? Bardzo prosto, ale jest z tym więcej zabawy, dlatego używamy kalorii. Jeśli mamy dietę 2000 kcal daje to nam 8400 kJ. Dlatego jedząc cokolwiek dążymy do tego by wartość energetyczna posiłków wynosiła 8400 kJ. Po prostu trudniej jest tak liczyć, operujemy na mniejszych liczbach, które musimy notować i sumować. Dlatego wygodniej jest operować na kilokaloriach.