TOPINAMBUR – jak jeść? Do czego podawać? Jakie ma właściwości?

Topinambur znany jest już od bardzo dawna. To słonecznik bulwiasty przypominający wyglądem ziemniaka. Jest jednak dużo słodszy, a jego bulwa to bogate źródło inuliny. Wpływa pozytywnie na nasz organizm i zawiera wiele wartościowych substancji. Z powodzeniem możemy wykorzystać go do wielu dań. Jak uprawiać topinambur i jak jeść? Czy topinambur na surowo jest zdrowy? Na te i wiele innych pytań postaramy się odpowiedzieć w naszym artykule.

Topinambur – co to jest?

Topinambur nazywany jest słonecznikiem bulwiastym lub cytrusem północy. Jest warzywem i należy do rodziny astrowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej, a do Europy i Azji trafił dzięki kolonistom hiszpańskim i portugalskim. Pojawił się w Polsce już w XVIII wieku i był wykorzystywany głównie jako warzywo ogrodowe. Topinambur wrócił do łask i staje się coraz bardziej popularny, dzięki swoim właściwościom zdrowotnym. 

Wyglądem przypomina ziemniaka, a w uprawie nie osiąga wysokości większej niż 2,5 metra. Częścią jadalną jest oczywiście bulwa. Z niej wyrastają sztywne łodygi, a na ich szczycie znajdują się sercowate liście pokryte włoskami. Topinambur kwitnie na przełomie sierpnia i października niewielkimi, ale bardzo dekoracyjnymi kwiatkami. Są one bardzo podobne do kwiatów słonecznika szorstkiego. 

Topinambur – jak jeść?

Topinambur na surowo ma bardzo delikatny smak, niektórym przypomina smak karczocha. Można go jeść na surowo, ale jest wiele przepisów z wykorzystaniem tej wartościowej bulwy. Najlepszy smak odda jego ugotowanie. Najlepiej nie obierać topinamburu, ponieważ pod jego skórką znajdziemy najwięcej wartościowych substancji. Zamiast tego możemy go dokładnie wyszorować i opłukać wodą. Jedzenie go ze skórką to najlepsze rozwiązanie. Jeżeli mimo wszystko zdecydujemy się na obranie, to warto zanurzyć go w soku z cytryny i wodzie. Gotowanie topinamburu jest bardzo proste. Wygląda tak samo, jak w przypadku ziemniaków, ale trwa nieco krócej. Najlepiej co jakiś czas sprawdzać widelcem, czy już jest gotowy do spożycia.

Topinambur – jak go uprawiać?

Przy użyciu słonecznika bulwiastego możemy przyrządzić wiele potraw. Będzie świetnym uzupełnieniem zapiekanki, puree czy placków. Topinambur możemy dodawać do zup i kremów. Zblendowany będzie zupełnie niewyczuwalny. To dobre rozwiązanie dla osób, które nie przepadają za jego smakiem. Warto też kisić bulwy poprzez umieszczenie ich w słoiku z solanką na kilka dni. 

Topinambur jest niezwykle łatwy w uprawie. Niektórzy nawet mają problem z pozbyciem się go, ponieważ bardzo łatwo się rozrasta. Wystarczy pozostawić w ziemi nawet mały kawałek bulwy, żeby rósł w najlepsze. Często uważany jest za roślinę inwazyjną, bo w bardzo krótkim czasie potrafi zdominować nasz ogródek. 

Jeżeli zależy Ci, aby mieć świeży topinambur we własnym ogródku, to zadbaj o jego dokładne odgrodzenie od reszty roślin. Wystarczy wkopać w ziemię grubą folię. Warto uprawiać topinambur ze względu na jego właściwości zdrowotne. Jest przy tym bardzo smaczny i może stanowić świetne uzupełnienie wielu dań. Najlepszy topinambur to oczywiście świeżo wykopany z ogródka. Oprócz spożywania go może też stanowić ładną ozdobę, ponieważ ma niezwykle dekoracyjne liście i kwiaty. 

Topinambur jako roślina ozdobna.

Wiele osób uprawia topinambur ze względu na jego dekoracyjny wygląd. Żółte kwiaty przyciągają wzrok. Ze sztywnych łodyg wyrastają też sercowate, ciemnozielone liście. Kwitnie zazwyczaj od lipca i jest niezwykle łatwy w uprawie. Możemy znaleźć go nawet przy drogach, na wysypiskach śmieci czy blisko rzek. Wszędzie, gdzie znajdzie się kawałek bulwy, zapewne wyrośnie roślina.

Topinambur – właściwości zdrowotne.

Topinambur ma aż 17,4 g węglowodanów, 73 kcal i 2 g białka w 100 g. Nie ma żadnych tłuszczy, ale jest świetnym źródłem błonnika. W jego składzie znajdziemy dużo inuliny. Zawiera wiele wartościowych składników odżywczych, więc warto spożywać go przynajmniej raz na jakiś czas. Może być świetnym uzupełnieniem naszych potraw. Smacznie i zdrowo – o właśnie to możemy osiągnąć przy jego użyciu.

Inulina wspiera odchudzanie i jest świetna na zaparcia. Rozkładają ją bakterie jelita grubego. Ten błonnik rozpuszcza się w wodzie, a nasz przewód pokarmowy go nie trawi. Inulina może służyć nam jako prebiotyk, który stymuluje wzrost mikro-bioty w przewodzie pokarmowym. To wszystko sprawia, że jest niezwykle pomocy przy przewlekłych zaparciach. Regularne spożywanie topinamburu może być świetną profilaktyką raka jelita grubego. Inulina sprawia, że szybciej czujemy się najedzeni, a wchłanianie cholesterolu jest zmniejszone.

Topinambur jest też niezwykle bogaty w żelazo. Nawet jego niewielka ilość może stanowić 20% dziennego zalecanego spożycia żelaza. Warto dodać, że żelazo znajdujące się w roślinach jest gorzej przyswajane przez nasz organizm. Powinniśmy zadbać o odpowiednią ilość witaminy C, którą znajdziemy między innymi w natce pietruszki. Połączenie jej z topinamburem to świetne rozwiązanie.

Topinambur w diecie osób cierpiących na nadciśnienie, choroby serca czy nerek może być zbawienny. Duża zawartość potasu wpłynie na obniżenie ciśnienia krwi. To wszystko pozwala zmniejszyć ryzyko udaru, zawału serca czy choroby niedokrwiennej serca. 100 gram topinamburu pokryje aż 12 procent dziennego spożycia potasu.

Topinambur jest dobrym źródłem witaminy B1. Wpływa ona pozytywnie na odpowiednią pracę układu nerwowego. Czujesz się ciągle zmęczony i masz problemy ze skupieniem? Dodanie topinamburu do diety to świetne i naturalne rozwiązanie. Oczywiście przyczyn takiego samopoczucia może być wiele, ale słonecznik bulwiasty na pewno nam nie zaszkodzi. 

Przepis na topinambur pieczony.

Przed rozpoczęciem pracy musimy dokładnie umyć topinambur. Kroimy go w plastry i doprawiamy wedle uznania. Warto dodać czosnek, tymianek, rozmaryn i czarnuszkę. Kolejny krok to umieszczenie go w dużej misce, dolanie oliwy z solą, a następnie dokładnie wymieszanie składników. Tak przygotowany topinambur wysypujemy do naczynia żaroodpornego lub na blachę i pieczemy przez około 25 minut. Piekarnik powinien być nagrzany do 180 stopni. Warto co jakiś czas zaglądać i sprawdzać, czy topinambur jest gotowy.