Nawiewniki Okienne – Jakie Wybrać?

Jeszcze nieco ponad dwie dekady temu nawiewniki okienne były raczej rzadkością i miały raczej status zachcianki. Powód był dość prozaiczny – ówczesna stolarka okienna była na tyle nieszczelna, że powietrze mogło swobodnie przez nią przepływać. Obecnie jednak korzystamy z praktycznie całkowicie szczelnych okien, a nawiewniki stały się koniecznością (zależnie od systemu wentylacji danego budynku). Co to właściwie są nawiewniki okienne i jakie wybrać? O tym piszemy w niniejszym artykule.

Czym właściwie jest nawiewnik okienny?

Choć mogłoby się wydawać inaczej, nawiewnik okienny to bardzo proste urządzenie mechaniczne o niewielkich rozmiarach, które zapewnia stały przepływ powietrza bez konieczności otwierania okien. Składają się praktycznie tylko z dwóch części – zewnętrznej czerpni i wewnętrznego regulatora. Napływ powietrza z zewnątrz może być regulowany ręcznie lub automatycznie.

Montaż nawiewników może przebiegać na jeden z trzech sposobów, zależnie od modelu – w szczelinie, we wrębie lub na ramie. Nawiewniki powinno się zakładać w górnej części okna, tak, aby znalazły się przynajmniej 2 m nad podłogą – dzięki temu napływające powietrze zdąży się ogrzać. Mogą być zakładane w oknach z PVC, drewna i aluminium.

Nawiewniki można zakładać w budynkach z wentylacją grawitacyjną, mechaniczną wywiewną lub hybrydową (połączenie dwóch poprzednich).

Więcej o samych nawiewnikach i wentylacji możesz przeczytać tutaj.

Rodzaje nawiewników okiennych

Nawiewniki okienne klasyfikuje się na podstawie metody sterowania. Najbardziej ogólnie dzieli się je na ręczne i automatyczne. Wśród automatycznych wyróżnia się dodatkowo trzy podgrupy – higrosterowane, ciśnieniowe i dwusystemowe. Czasem można też spotkać nawiewniki termostatyczne, jednak ze względu na małą precyzję mechanizmu sterującego (reagował dopiero na duże spadki temperatury) raczej wyszły już z użycia.

Ręczne

Nawiewniki tego typu wyposażono w pokrętła lub niewielkie dźwignie (te drugie pojawiały się raczej w starszych modelach) umożliwiające ręczną regulację stopnia otwarcia przesłony regulatora. Aktualnie właściwie jedyną ich zaletą jest niska cena, ponieważ są dość uciążliwe w eksploatacji – niezwykle łatwo można zapomnieć o odpowiednim ustawieniu pokrętła przed wyjściem z domu. O ile latem nie jest to duży problem, tak w sezonie grzewczym zbyt duży napływ powietrza z zewnątrz może również nadmiernie wychłodzić pomieszczenie. Nawiewniki korzystające wyłącznie z ręcznego mechanizmu regulacji wychodzą już coraz bardziej z użycia – głównie dlatego, że właściwie każdy nawiewnik automatyczny ma dodatkowy mechanizm ręczny, a widełki cenowe między nimi nie są już tak szerokie, jak jeszcze kilka lat temu.

Higrosterowane

Przedstawiciele tej podgrupy nawiewników automatycznych wpuszczają świeże powietrze w oparciu o poziomu wilgotności powietrza znajdującego się wewnątrz pomieszczenia. Elementem pomiarowym jest tutaj pasek taśmy poliamidowej, która reaguje zmianą długości na wahania wilgotności opływającego ją powietrza. Należy tutaj zaznaczyć, że element ten nie ma bezpośredniego kontaktu z powietrzem zewnętrznym. Za wielkość otworu przelotowego odpowiada tutaj połączony z ową taśmą higrometr – im wyższa będzie wilgotność, tym szerzej otwarta zostanie przesłona. Nawiewniki okienne higrosterowane na ogół pracują w zakresie wilgotności od 35% do 70%, co odpowiada ich minimalnemu i maksymalnemu otwarciu. Przeważnie mają również wbudowane sterowanie ręczne pozwalające zablokować otwarcie na danym poziomie.

Ciśnieniowe

Automatyczne urządzenia z tej podgrupy reagują na różnicę ciśnienia między powietrzem zewnętrznym a tym w pomieszczeniu. Elementem sterującym stopniem otwarcia kanałów przelotowych jest tutaj umieszczony w czerpni płat aluminium o aerodynamicznym kształcie. Unosi się on bezpośrednio w strumieniu powietrza, reagując na zmiany jego prędkości – gdy powietrze przyspiesza, płat unosi się, obracając się wzdłuż górnej krawędzi, i przymyka otwór. Przy spadku prędkości powietrza płat opada, otwierając szczelinę szerzej. Niektóre modele są również wyposażone w pokrętła sterowania ręcznego. Nawiewniki okienne ciśnieniowe mają też jedną bardzo ważną zaletę – ich praca nie jest zależna od warunków atmosferycznych. Nie powodują zatem nadmiernej wentylacji i związanego z nią wychładzania pomieszczeń – do pomieszczenia trafia zawsze dokładnie taka ilość powietrza, która jest w danej chwili potrzebna do prawidłowej pracy systemu wentylacyjnego.

Dwusystemowe

Nazywane też hybrydowymi przez wzgląd na to, że są połączeniem nawiewników higrosterowanych i ciśnieniowych – ich czerpnia reaguje na zmiany ciśnienia, a za wielkość strumienia powietrza wpuszczanego do pomieszczenia odpowiada reagujący na poziom wilgotności wnętrza regulator higrosterowany. Pozwoliło to połączyć zalety obu typów przy jednoczesnej eliminacji ich wad. Ma to jednak przełożenie na odpowiednio wyższą cenę. Również w przypadku nawiewników hybrydowych trafiają się modele z możliwością regulacji ręcznej.

Nawiewniki a wyposażenie dodatkowe

Dostępne obecnie na rynku nawiewniki okienne można dodatkowo wyposażyć w specjalne filtry zwiększające ich funkcjonalność i komfort użytkownika. Będą to przede wszystkim:

• Filtry antysmogowe i antyalergiczne – wymienne wkłady umieszczane w czerpni, które filtrują całe wpuszczane przez nawiewnik powietrze. Mogą wyłapywać najczęściej występujące alergeny oraz nawet 99% pyłu zawieszonego PM10 i 80% pyłu zawieszonego PM2.5. Montaż nawiewników z takimi filtrami to ogromne udogodnienie dla mieszkańców centrów miast i terenów przemysłowych. Ponadto są świetnym wsparciem dla oczyszczaczy powietrza, ponieważ znacznie przyspieszają ich pracę. Ich dodatkową zaletą jest niezwykle łatwa wymiana filtra.
• Tłumiki akustyczne – specjalne tłumiki akustyczne umieszczane w czerpni skutecznie zmniejszają poziom zewnętrznego hałasu nawet o 48 dB. Ruch uliczny pod oknami czy pobliskie głośne wydarzenia muzyczne nie będą dzięki nim aż tak uciążliwe. Warto pamiętać, że filtry i tłumiki nie wykluczają się wzajemnie – mogą być stosowane łącznie w jednym urządzeniu.

Jakie nawiewniki sprawdzają się najlepiej w naszym klimacie?

Biorąc pod uwagę specyfikę polskiej pogody, zdecydowanie lepiej wypadają nawiewniki sterowane ciśnieniowo i dwusystemowe. Ich wydajność nie jest bowiem zależna od warunków atmosferycznych, co ma ogromne znaczenie przy naszej długości okresu grzewczego. Tego typu nawiewniki nie spowodują nadmiernego napływu powietrza, a tym samym nie wychłodzą pomieszczenia i nie zwiększa istotnie zużycie energii grzewczej. Ponadto każdy nawiewnik ciśnieniowy lub hybrydowy może dostosowywać do siły ciągu wentylacyjnego. Poza tym efektywność ich działania nie jest też zależna od wysokości. Mogą zatem zapewnić prawidłową cyrkulację powietrza w blokach mieszkalnych i innych wysokich budynkach — dzięki nim wentylacja będzie utrzymana na zbliżonym poziomie w obrębie całego wielopiętrowego budynku.

Nawiewniki higrosterowane sprawdzają się w przypadku miejsc o małej rocznej amplitudzie temperatur i dużej wilgotności. Działają więc bardzo dobrze w krajach wyspiarski, np. w Wielkiej Brytanii. W Polsce mają raczej sytuacyjne zastosowanie, co zasadniczo wyklucza je z powszechnego użytku.

Nawiewniki okienne do domu – podsumowanie

Dobrze działająca i efektywna wentylacja w miejscach pracy, domach i mieszkaniach jest bardzo istotna dla naszego zdrowia i samopoczucia.  Warto więc zadbać o nią, dostarczając do naszych wnętrz wystarczającą ilość świeżego powietrza przez instalację nawiewników. Ilość nawiewników zależy od ilości pokoi (w tym kuchni z oknem) – ogólnie na każde pomieszczenie do 20 m2 powinno przypadać jedno urządzenie, a w większych należy zakładać przynajmniej po dwa. Biorąc pod uwagę zasady działania mechanizmów sterujących, w polskich warunkach najlepiej sprawdzają się nawiewniki reagujące na ciśnienie i dwusystemowe. Zainstalowane zgodnie z zaleceniami producenta zapewnią nam odpowiedni dopływ powietrza bez obaw o wychłodzenie pomieszczeń czy wyższe rachunki za ogrzewanie.