Jak poprawnie ułożyć sztućce na stole – podstawy savoir-vivre

Porady Data publikacji: 22 marca 2023 / Aktualizacja: 2023-06-13

Etykieta stołowa to zbiór zasad, które mają na celu ułatwienie komunikacji i uczynienie wspólnych posiłków przyjemniejszymi. Ułożenie i posługiwanie się sztućcami to istotna część etykiety stołowej. W tym artykule omówimy, dlaczego ułożenie sztućców ma znaczenie, jak ułożyć sztućce na stole, jak odłożyć sztućce po jedzeniu, jak poinformować o gotowości do rozpoczęcia posiłku, a także jak posługiwać się sztućcami do serwowania potraw. 

Dlaczego prawidłowe ułożenie sztućców na stole jest tak ważne?

Ułożenie sztućców na stole ma duże znaczenie z kilku powodów. Po pierwsze, sprawia, że goście czują się komfortowo, gdyż wiedzą, jakiego sztućca użyć do danej potrawy. Po drugie, estetyczne ułożenie sztućców dodaje elegancji całemu wydarzeniu, co sprawia, że wszyscy uczestnicy czują się wyjątkowo. Po trzecie, odpowiednie ułożenie sztućców ułatwia porozumienie między gośćmi a gospodarzami, ponieważ niektóre ułożenia mają konkretne znaczenia, takie jak gotowość do rozpoczęcia posiłku czy zakończenie jedzenia.

Warto pamiętać, że czasem posiadanie jednego kompletu może nie wystarczyć. Pamiętaj, aby sztućce pochodziły z jednego kompletu. Dlatego podczas zakupów warto czasem kupić dokładnie takie same zestawy, aby były w nim różne rodzaje sztućców, które mogą nam się przydać na przyjęciach.

Odpowiednie nakrycie świadczy przecież o nas, jako gospodarzach. Nakrycie stołu jest niezwykle ważne. Powinno być estetyczne i czyste. Układ sztućców powinny być zgodny z zasadami savoir-vivre. Widelczyk, nóż i widelec powinny mieć swoje miejsce. Musimy wiedzieć, jakie sztućce znajdują się najdalej od talerza, a które najbliżej talerza. Wydaje się, że to jak układać sztućce jest banalnie proste, ale tak wcale nie jest. Sztućce należy układać zgodnie z zasadami, które wytłumaczymy Wam w tym artykule. Dzięki temu będziesz wiedziała, jak perfekcyjnie nakryć do stołu. 

Wiemy już dlaczego ustawienie sztućców jest tak ważne. Jesteście ciekawi, jak ustawiać sztućce? Czy sztućce równolegle do siebie będą ułożone poprawnie? Gdzie położyć sztućce do deseru. A kawa i herbata oraz odpowiednie naczynia na nie? Przejdź do dalszej części artykułu, która zawiera ściągę na układ sztućców na stole. Dzięki niej będzie dużo łatwiej. 

Jak ułożyć sztućce na stole?

Aby właściwie ułożyć sztućce na stole, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad. Po pierwsze, sztućce powinny być ułożone w kolejności ich użycia, zaczynając od zewnętrznych i przechodząc w kierunku talerza. Po drugie, zasada mówi, że nóż i łyżka do zupy powinny być po prawej stronie talerza, a widelec po lewej. Nóż powinien być umieszczony ostrzem skierowanym w stronę talerza.

W przypadku ułożenia kilku sztućców na stole, zwykle widelec do sałaty lub przystawki znajduje się na zewnątrz, najbliżej krawędzi stołu, a widelec do dania głównego jest umieszczony bliżej talerza. Podobnie, łyżka do zupy lub nóż do przystawki umieszczane są na zewnątrz, a nóż do dania głównego bliżej talerza. Jeśli przewidziano deser, łyżeczka deserowa może być umieszczona powyżej talerza, równolegle do krawędzi stołu. Trzonki powinny znajdować się w kierunku jedzącego, oznacza to, że ostrzem w stronę środka stołu obracamy wszystkie sztućce. Dzięki temu nikt się nie skaleczy. Powinniśmy od razu ustawić sztućce potrzebne na kolejne danie. Należy ułożyć je według prostego schematu, który znajduje się poniżej.

Oto dokładna lista dotycząca ułożenia poszczególnych sztućców na stole:

  1. Widelec do dania głównego: umieść go po lewej stronie talerza.
  2. Widelec do przystawki lub sałaty: umieść go na zewnątrz widelca do dania głównego, bliżej krawędzi stołu.
  3. Nóż do dania głównego: umieść go po prawej stronie talerza, z ostrzem skierowanym w stronę talerza.
  4. Nóż do przystawki: umieść go na zewnątrz noża do dania głównego, bliżej krawędzi stołu.
  5. Łyżka do zupy: umieść ją na prawo od noża do dania głównego.
  6. Łyżeczka deserowa: umieść ją powyżej talerza, równolegle do krawędzi stołu, z rączką skierowaną w prawo.
  7. Widelec deserowy: umieść go powyżej talerza, równolegle do krawędzi stołu, z rączką skierowaną w lewo.
  8. Sztućce do ryb (jeśli są potrzebne): umieść widelec do ryb po lewej stronie widelca do dania głównego, a nóż do ryb na prawo od noża do dania głównego.
  9. Szklanka do wody: umieść ją tuż powyżej noża do dania głównego.
  10. Szklanka do wina: umieść ją tuż obok szklanki do wody, na prawo.
formalne nakrycie stołu

Warto pamiętać, że na formalnych kolacjach często stosuje się bardziej zaawansowane ułożenie sztućców, które może obejmować dodatkowe sztućce, takie jak łyżeczki do kawy, widelec do owoców czy nóż do sera. W takich przypadkach warto zwrócić się o poradę do specjalistów ds. etykiety stołowej lub skorzystać z dostępnych poradników.

Jak odłożyć sztućce poprawnie po skończeniu posiłku?

Po zakończeniu posiłku, istnieje kilka zasad dotyczących ułożenia sztućców na talerzu. Po pierwsze, sztućce powinny być ułożone równolegle do siebie, z rączkami skierowanymi w stronę dołu talerza. W ten sposób gospodarz czy kelner będzie wiedział, że posiłek został zakończony.

Po drugie, należy unikać opierania sztućców na brzegu talerza lub na obrusie. Sztućce, które są jeszcze nieco zabrudzone, powinny być umieszczone na talerzu, a nie na obrusie, aby uniknąć plam. Jeśli jest to możliwe, sztućce powinny być również ułożone w taki sposób, aby nie przeszkadzały w zabraniu talerza przez kelnera.

Ułożenie sztućców informujące gotowość do rozpoczęcia posiłku

Ułożenie sztućców na stole może również informować o gotowości do rozpoczęcia posiłku. Gdy chcesz powiedzieć gospodarzowi, że jesteś gotowy do jedzenia, ustaw widelce i noże równolegle do siebie na talerzu, z rączkami skierowanymi w dół.

Jeśli jest to posiłek serwowany przez kelnera, po złożeniu serwetki na kolanach i oczekiwaniu na kelnera, możesz położyć widelec i nóż na talerzu, równolegle do siebie, z rączkami skierowanymi w dół. Taki sposób ułożenia sztućców informuje kelnera, że możesz rozpocząć jedzenie.

Ułożenie sztućców – o czym pamiętać?

Podczas ustawiania sztućców na stole warto pamiętać o kilku dodatkowych zasadach. Po pierwsze, należy zadbać o to, aby sztućce były czyste i błyszczące, co przyczyni się do eleganckiego wyglądu stołu.

Po drugie, rączki sztućców powinny być ustawione równolegle do krawędzi stołu, aby wizualnie harmonijnie wpisywały się w całą aranżację.

Po trzecie, ważne jest, aby sztućce były ułożone w takiej odległości od siebie, aby każdy z gości miał swobodny dostęp do swoich sztućców i nie przeszkadzały sobie nawzajem podczas jedzenia.

Gdzie powinna stać filiżanka?

Filiżanka powinna być umieszczona na spodku do filiżanek lub bezpośrednio na talerzu, po prawej stronie sztućców. Jeśli na stole znajdują się również szklanki, filiżanka powinna być umieszczona przed nimi, bliżej osoby spożywającej napój. Jeśli podawana jest kawa, filiżanka powinna być ustawiona po prawej stronie sztućców, bezpośrednio obok łyżeczki do kawy. Warto pamiętać, że filiżanka powinna być ustawiona w taki sposób, aby jej uchwyt był skierowany w kierunku osoby, która ją będzie używać.

Gdzie powinien stać talerzyk deserowy?

Talerzyk deserowy powinien być umieszczony na stole po posiłku, przed podaniem deseru. Jeśli w trakcie posiłku zmienia się kilka talerzy, talerzyk deserowy powinien zostać ustawiony przed podaniem deseru. Najczęściej jest on umieszczany nad lub po lewej stronie widelca deserowego, równolegle do krawędzi stołu. Po zakończeniu jedzenia deseru, talerzyk powinien zostać usunięty z stołu, wraz z pozostałymi naczyniami i sztućcami.

Gdzie powinna znajdować się serwetka?

Serwetka powinna być umieszczona na stole po lewej stronie talerza, ułożona w formie kwadratu lub prostokąta. Serwetka może być składana w różne sposoby – na przykład jako trójkąt lub w formie roli. W bardziej formalnych sytuacjach, serwetka może być złożona w bardziej skomplikowany sposób, na przykład w formie ozdobnej figury lub kwiatu. Serwetka jest przydatna podczas jedzenia, aby wytrzeć usta i ręce, a po zakończeniu posiłku służy do oczyszczenia rąk i ust oraz osuszenia sztućców.

Czy ułożenie sztućców na serwetce jest poprawne? 

Ułożenie sztućców bezpośrednio na serwetce nie jest zalecane i nie jest uważane za poprawne. Serwetka powinna służyć do ochrony stołu przed plamami i brudem, a sztućce powinny być umieszczone na talerzu lub specjalnej podstawce do sztućców. Umieszczenie sztućców na serwetce może sprawić wrażenie niechlujstwa i może być uważane za naruszenie zasad etykiety stołowej. Warto pamiętać, że ułożenie sztućców na talerzu jest bardziej estetyczne i eleganckie.

Savoir-vivre przy stole: jak posługiwać się sztućcami do serwowania potraw?

Podczas serwowania potraw, warto pamiętać o kilku zasadach savoir-vivre’u. Przede wszystkim, należy używać odpowiednich sztućców do odpowiednich potraw. Na przykład, do mięs serwowanych w sosie używa się noża do dania głównego, a do ryb noża do ryb.

Po drugie, warto pamiętać, aby serwując potrawy, sztućce były umieszczone na specjalnej tacce lub na obrusie, a nie bezpośrednio na stole.

Po trzecie, podczas serwowania potraw należy unikać używania palców. W przypadku trudności z podaniem potrawy za pomocą sztućców, warto skorzystać z dodatkowych narzędzi, takich jak łopatki do ryb lub noże do serwowania mięsa.

Warto również pamiętać, aby nie przejadać się i nie nabierać zbyt dużo jedzenia na sztućce. Szczególnie ważne jest to w przypadku potraw, które wymagają drobnego posługiwania się sztućcami, takich jak owoce morza czy łososie.

Mamy nadzieję, że teraz wiecie już wszystko na temat nakrywania do stołu. 

Podobne artykuły