Panele fotowoltaiczne – jakie wybrać?

Popularność fotowoltaiki w Polsce w ostatnich latach wzrasta w bezprecedensowym tempie, czego bezpośrednią konsekwencją jest dynamiczny rozwój krajowego rynku fotowoltaicznego nie tylko w zakresie liczby firm oferujących montaż instalacji PV, ale także coraz większej dostępności paneli różnych producentów. Dla potencjalnego inwestora jest to sytuacja z jednej strony korzystna, ponieważ większa konkurencja to większy wybór, większa liczba możliwości i atrakcyjniejsze ceny, a z drugiej większa szansa na podjęcie błędnej decyzji, opartej o niewłaściwe założenia. O to, jakie panele fotowoltaiczne wybrać, aby inwestycja w przydomową mikroelektrownię słoneczną była naprawdę opłacalna, na co zwrócić szczególną uwagę i dlaczego najtańsze panele fotowoltaiczne najlepiej omijać szerokim łukiem, zapytaliśmy ekspertów z hurtowni OZE Sunprofi, współpracujących z największymi producentami paneli fotowoltaicznych na świecie. Oto, czego się dowiedzieliśmy.

Rodzaje paneli fotowoltaicznych

Zanim przejdziemy do odpowiedzi na pytanie o to, jakie wybrać panele fotowoltaiczne, warto mieć świadomość, jaki jest w tym zakresie wybór na polskim rynku i na czym polegają najważniejsze różnice między rodzajami paneli PV. Najogólniej rzecz biorąc w chwili obecnej na rynku dostępne są trzy generacje ogniw fotowoltaicznych, przy czym generacja III jest wciąż generacją eksperymentalną i tego rodzaju ogniwa nie są wykorzystywane na skalę masową ze względu na ich wysokie ceny, relatywnie niewielką wydajność oraz wysoką awaryjność.

Jeśli natomiast chodzi o rodzaje paneli dostępnych dla potencjalnego inwestora w Polsce, podział jest następujący:

Panele I generacji:

• panele monokrystaliczne – produkowane z pojedynczego bloku krzemu, cechują się wysoką sprawnością (od około 15 do ponad 20%) i mają charakterystyczną, czarną barwę. Są bardzo trwałe i odporne na warunki atmosferyczne, zachowują wysoką efektywność nawet po wielu latach eksploatacji. Przekłada się to na wyższą cenę zakupu tego typu paneli.
• panele polikrystaliczne – produkowane z wielu kryształów krzemu, ich sprawność sięga najczęściej od 14 do 18%. Rozpoznawalne dzięki niebieskiej barwie, która sprawia, że czasem są mylone z kolektorami solarnymi (tzw. solarami, służącymi do podgrzewania wody użytkowej). W porównaniu do paneli monokrystalicznych są tańsze i bardziej odporne na spadek mocy wynikający ze wzrostu temperatury.

Panele II generacji:

• panele amorficzne – produkowane z niewykrystalizowanego krzemu amorficznego (stąd nazwa) nakładanego cienkimi warstwami na inny materiał, zwykle szkło. Mają relatywnie niewielką sprawność (6-8%), są jednak bardzo lekkie i elastyczne, dzięki czemu dobrze sprawdzają się w miejscach, gdzie panele monkrystaliczne i polikrystaliczne nie mogą zostać zamontowane ze względu na obciążenie. Panele amorficzne są tanie, jednak ich żywotność jest relatywnie krótka (przeciętnie szacuje się ją na ok. 10 lat).
• panele CIGS – wytwarzane z kompozycji miedzi, indu, galu i selenu, cechują się relatywnie wysoką sprawnością (około 14%), jednak są dosyć drogie, co przekłada się na ich mniejszą popularność wśród inwestorów prywatnych.
• ogniwa CdTe – oparte na tellurku kadmu, cechują się sprawnością na poziomie 12% i niezwykle charakterystyczną, czerwoną barwą. Są bardzo lekkie, jednak ze względu na wykorzystanie rzadkich pierwiastków, cena tego typu paneli jest bardzo wysoka.

Jakie panele fotowoltaiczne wybrać – parametry, które należy wziąć pod uwagę

W dyskusji o tym, jakie są najlepsze panele fotowoltaiczne i jakie ich parametry mają największe znaczenie z perspektywy użytkowej, pojawiają się bardzo różne argumenty, co jest kolejnym czynnikiem utrudniającym potencjalnemu inwestorowi dokonanie dobrego wyboru. Co zatem jest rzeczywiście istotne, a co jest tylko chwytem marketingowym i jak wybrać panele fotowoltaiczne, które spełnią oczekiwania inwestora i nie zrujnują domowego budżetu?

Eksperci Sunprofi podkreślają, że pierwszym czynnikiem, jaki koniecznie należy uwzględnić podejmując decyzję o inwestycji w fotowoltaikę, są warunki panujące w miejscu instalacji. Chodzi przede wszystkim o nasłonecznienie, możliwe zacienienia oraz wielkość powierzchni dostępnej do zagospodarowania pod fotowoltaikę. Te kwestie mają podstawowe znaczenie dla rodzaju i wielkości (a tym samym mocy) instalacji PV, jaka może zostać zrealizowana w docelowej lokalizacji.

Poza tym bezwzględnie należy zwrócić uwagę na:

• awaryjność paneli – chodzi nie tylko o ich przewidywaną przez producenta żywotność, ale również o wytrzymałość na warunki zewnętrzne, ewentualne uszkodzenia mechaniczne oraz zachowanie w przypadku długotrwałej ekspozycji na wysokie temperatury;
• współczynnik PMPP (temperaturowy współczynnik mocy) – to procentowe wskazanie, o ile spada moc panelu zależnie od tego, o ile stopni wzrasta temperatura powyżej 25 stopni Celsjusza. Im niższy ten współczynnik, tym lepiej;
• gwarancję – mowa nie tylko o okresie obowiązywania gwarancji, ale także rodzaju: gwarancja na moc to nie to samo, co gwarancja na produkt (panel) i koniecznie warto się dokładnie przyjrzeć, co faktycznie obejmuje gwarancja. W skrajnych przypadkach (najczęściej dotyczy to najtańszych paneli na rynku) bywa tak, że klient ma wprawdzie 25 lat gwarancji na moc (czyli zapewnienie, że po upływie 25 lat panel będzie generował określoną w karcie gwarancyjnej moc), ale bardzo krótką realną gwarancję na usterki w działaniu panelu;
• markę i cenę paneli – krótko mówiąc, chodzi o jakość. Panele fotowoltaiczne znanych i cieszących się dobrą reputacją producentów kosztują wprawdzie więcej, ale w zamian inwestor zyskuje pewność co do jakości ich wykonania, a tym samym bezpieczeństwo finansowe dokonanej inwestycji. Znane marki nie znikają z rynku, mają wiele oddziałów na świecie (także w Polsce) i oferują klarowne, dobre warunki gwarancji.

Niezawodność paneli fotowoltaicznych – jak stwierdzić?

Zgodnie z informacjami, które uzyskaliśmy od ekspertów Sunprofi, największe znaczenie w określeniu niezawodności paneli ma nie producent ani typ paneli, choć oczywiście nie można tych kwestii całkowicie pomijać. Tam, gdzie ma powstać wydajna i bezpieczna fotowoltaika panele muszą być dobrej klasy – to podstawa. Niemniej jednak najlepszym sposobem na to, by pochodząca od renomowanego producenta przydomowa instalacja fotowoltaiczna działała sprawnie i bezawaryjnie przez wiele lat, jest… znalezienie sprawdzonej, rzetelnej ekipy instalatorów, którzy profesjonalnie wykonają wszystkie prace montażowe i przyłączeniowe.

Jak pokazują niezależne badania, przeprowadzone przez instytut TÜV Rheinland, to właśnie nieprawidłowy montaż jest przyczyną znakomitej większości awarii paneli fotowoltaicznych. Na drugim miejscu z tym zestawieniu plasują się pęknięcia szyb (które także często są wynikiem błędów popełnionych przez ekipy montażowe), a na trzecim PID, czyli degradacja wywołana przez indukowane napięcie i występująca najczęściej w najtańszych, kiepskiej jakości ogniwach fotowoltaicznych.

To właśnie z powyższych względów zakup paneli dobrej klasy i znalezienie rzetelnej ekipy prawdziwych profesjonalistów, którzy w prawidłowy sposób wykonają prace instalacyjne i podłączenia, jest najlepszym sposobem na to, by instalacja PV funkcjonowała niezawodnie przez wiele lat.

Jakie certyfikaty powinny posiadać moduły fotowoltaiczne?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, panele fotowoltaiczne sprzedawane na terytorium Unii Europejskiej muszą spełniać wymagania określone w Europejskiej Dyrektywie Niskonapięciowej 2006/95/WE. Potwierdzeniem zgodności z tymi wymogami jest certyfikat w postaci znaku CE. To jedyny certyfikat, jaki jest wymagany, pozostałe są opcjonalne.

Warto jednak podkreślić, że zastanawiając się jakie moduły fotowoltaiczne wybrać, warto sprawdzić, czy dany producent posiada także certyfikat TÜV Rheinland – jego obecność to potwierdzenie jakość, bezpieczeństwo i niezawodność modułów fotowoltaicznych, a uzyskanie go jest możliwe po pomyślnym przejściu szeregu rygorystycznych testów, przeprowadzanych z godnie z międzynarodowymi normami branżowymi.

Jak wybrać panele fotowoltaiczne – podsumowanie

Na pytanie o panele fotowoltaiczne jakie wybrać, aby dobrze spełniały swoją rolę i pracowały efektywnie przez wiele lat, nie da się jednoznacznie odpowiedzieć, ponieważ w każdym przypadku instalacja PV jest tworzona indywidualnie, dla konkretnego inwestora. Można jednak wskazać, czego powinien unikać potencjalny inwestor, jakie wymagania powinna spełniać zakupiona fotowoltaika jakie panele wybrać, aby były bezpieczne i wydajne oraz na co nie zwracać uwagi podejmując decyzję o zakupie paneli PV.

Po pierwsze, na pewno nie warto decydować się na najtańsze ogniwa nieznanych producentów, ponieważ z reguły skutkuje to koniecznością przeprowadzania kosztownych napraw bądź modyfikacji instalacji w krótkim czasie po montażu. Dobrej klasy panele fotowoltaiczne renomowanego producenta w dłuższej perspektywie czasowej opłacają się znacznie bardziej, niż nawet najtańsze ogniwa nieznanego pochodzenia.

Po drugie, dobra ekipa instalatorów to podstawa dobrze działającej instalacji fotowoltaicznej. Zamiast zastanawiać się jakie najlepsze panele fotowoltaiczne można będzie kupić w ramach dostępnego budżetu, znacznie lepszym pomysłem jest włożenie wysiłku w znalezienie fachowców z prawdziwego zdarzenia, którzy zrealizują instalację PV zgodnie ze sztuką, rzetelnie i bezpiecznie.

Po trzecie, nie warto kierować się estetyką, ponieważ w dłuższej perspektywie czasowej znacznie ważniejsze są faktyczne parametry użytkowe paneli fotowoltaicznych, a nie ich wygląd.

I na koniec: długa gwarancja to przydatna rzecz, ale znacznie lepiej jest mieć całkowitą pewność, że w razie ewentualnych problemów, konieczności oczyszczenia czy konserwacji instalacji albo potrzeby jej rozbudowania bądź modyfikacji, mamy się do kogo zwrócić. Dlatego najlepiej wybierać sprawdzoną, renomowaną firmę, która zajmie się wszystkimi kwestiami związanymi z instalacją PV kompleksowo – od projektu, poprzez realizację, aż po obsługę gwarancyjną i pogwarancyjną.

Tekst powstał we współpracy z hurtownią OZE SunProfi. Jeśli chcesz zapoznać się z ofertą na panele fotowoltaiczne i poznać ceny, wejdź na stronę: https://sklep.sunprofi.pl/10-moduly-fotowoltaiczne.