Kiedy siać marchewkę – uprawia marchewki w ogrodzie
Marchew należy do grupy warzyw o największej wartości odżywczej i zdrowotnej. Jest bogatym źródłem rozpuszczalnego błonnika, betakarotenu, zawiera witaminy z grupy B, witaminę C i kwas foliowy. Marchew ma działanie odkwaszające, oczyszczające i przeciwalergiczne. Błonnik znajdujący się w marchwi reguluje procesy trawienne.
Kiedy i jak siać marchewkę
Termin siewu marchewki uprawianej w ogródku jest ściśle związany z przeznaczeniem plonu. Na zbiór wczesny marchew wysiewa się od 20 marca. Głębokość wysiewu nasion zależy od zwięzłości gleby i waha się od 1 – 2cm, a rozstawa między rzędami 30 – 40cm.
W maju można siać średnio wczesne odmiany marchwi na spożycie latem i jesienią. Późne odmiany marchwi do zbioru w październiku i do przezimowania zimowego wysiewa się do trzeciej dekady maja.
Przed siewem wierzchnią warstwę gleby przekopanej jesienią należy spulchnić na kilka centymetrów, a powierzchnię ziemi wyrównać.
Marchew w ogrodzie można także wysiewać przed zimą, pod koniec listopada i pierwszej połowie grudnia, gdy gleba nie jest jeszcze zamarznięta. Ważne jest, aby nasiona nie skiełkowały przed zimą. Do siewu należy przeznaczyć nasiona najwyższej jakości, o wysokiej zdolności kiełkowania. Do siania marchwi w gruncie o tej porze najlepiej nadają się nasiona otoczkowane. Należy wysiać o 10 – 20% więcej nasion niż przy siewie wiosennym – około 0,7 g/m2. Nasiona sieje się w rzędy co 25 – 30cm, nieco głębiej niż wiosną (2,5 – 3cm). Do uprawy ozimej przeznacza się odmiany wczesne, o krótkim okresie wegetacji. Uzyskuje się wówczas wczesne zbiory.
Jaka ziemia dla marchewki
Marchew uprawiana w ogródku ma stosunkowo niewielkie wymagania glebowe i klimatyczne. Do prawidłowego wzrostu i rozwoju wymaga ziemi średnio zwięzłej, o odczynie lekko kwaśnym (pH 6,0 – 6,5), starannie i głęboko uprawianej. Do uprawy marchewki ziemia powinna być zasobna w próchnicę. Gleby ciężkie, zlewne i płytko zruszone utrudniają wschody a korzenie ulegają deformacji.
Jak uprawiać marchewkę
Dla marchwi bardzo ważne jest światło. Niedobór światła może spowodować spadek wysokości i jakości plonu. Jeżeli wschody są za gęste, koniecznym zabiegiem jest jak najwcześniejsza przerywka, tuż po wschodach. Dla marchwi uprawianej w ogrodzie na zbiór młodych korzeni odległość między roślinami w rzędzie powinna wynosić 1,5 – 2, 5 cm, w pełni wyrośniętych w okresie letnim i jesienią 3 – 4cm, do przechowania 5 – 6cm. Bardzo ważne jest używanie nasion marchwi zaprawianych środkami chroniącymi wschody i młode rośliny przed chorobami i szkodnikami. Najlepiej kupić w sklepach ogrodniczych nasiona otoczkowane lub inkrustowane, które są zaprawione.
Do najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych należy spulchnianie gleby w czasie kiełkowania nasion i początkowego wzrostu roślin, a także zwalczanie chwastów. Marchew wrażliwa jest na zaskorupianie się gleby.
Dla marchwi uprawianej w gruncie z siewu przedzimowego ziemia powinna być starannie przygotowana. Na 3 – 4 tygodnie przed planowanym terminem siewu grządki należy oczyścić z reszek roślin poprzedzających, zastosować nawożenie fosforowe i potasowe a następnie ziemię przekopać na głębokość szpadla.
Marchew późną uprawianą w ogródku wykopuje się zwykle w początkach października. Należy usunąć nać a korzenie przesortować: odrzucić uszkodzone z objawami chorobowymi. Warzywa zbiera się przy ładnej, bezdeszczowej pogodzie i przy odpowiedniej wilgotności gleby.
Jak podlewać marchewkę
Gleba pod uprawę marchwi w ogródku powinna być wilgotna. Okres największej wrażliwości na suszę przypada u odmian wczesnych w czerwcu, a u późnych – od końca lipca do początku września. Najbardziej wrażliwa na suszę marchew jest w okresie wschodów i intensywnego wzrostu, kiedy to brak wody powoduje duży spadek plonu. W tych okresach konieczne jest zatem regularne podlewanie marchwi. Jeżeli marchew jest uprawiana w miejscu zbyt wilgotnym, na glebie ciężkiej i podmokłej, jej korzenie będą się zniekształcać, rozwidlać i pękać.
Jak nawozić marchewkę
Marchew uprawiamy w ogródku w drugim roku po oborniku. Wysianie marchwi do gleby świeżo nawożonej obornikiem sprawi, że korzenie będą zniekształcone i rozwidlone. Może również być zaatakowana przez groźnego szkodnika połyśnicę marchwiankę.
Marchew można również wysiewać na glebach, na których jesienią przekopano nawozy zielone, a także bezpośrednio pod marchew uprawianą w ogródku można stosować kompost. Warzywo ma duże zapotrzebowanie na potas. Można go uzupełnić stosując do nawożenia marchwi siarczan potasu lub popiół drzewny.
Przed przedzimowym siewem marchwi uprawianej w ogródku dobrze jest zastosować nawożenie mineralne w ilości ok. 200 – 230 g/10m2 superfosfatu potrójnego granulowanego i 120 – 150 g/10m2 soli potasowej 60%.
Szkodniki marchewki
– połyśnica marchwianka – szkodliwe są larwy owada, które żerują na korzeniach, drążąc w nich tunele (minują je). Dolne części korzeni czernieją, skórka jest ordzawiona Takie korzenie nie nadają się do dłuższego przechowywania, gorzknieją i gniją,
– rolnica zbożówka – szkodliwe są gąsienice, które żerują do późnej jesieni. Wygryzają w górnych częściach korzeni szerokie tunele,
– bawełnica topolowo – marchwiowa – na zewnętrznej stronie korzeni pojawia się biały, woskowaty nalot, w którym żerują larwy i samice owada. Taka marchew nie gnije i nie traci walorów smakowych.
Bibliografia
- Działkowiec – 11/2004, 12/2005, 11/206, 5/2008, 12/2009
- Studziński A., Kagan F., Sosna Z – Atlas chorób i szkodników roślin warzywnych, PWRiL, 1981
- https://poradnikogrodniczy.pl/marchew.php
