W domach energooszczędnych przynajmniej część energii potrzebnej do ogrzania pomieszczeń, podgrzania wody użytkowej czy zasilenia urządzeń elektrycznych pozyskiwana jest z odnawialnych źródeł. Jakie systemy warto wybierać do budynków o minimalnym zapotrzebowaniu na energię?
W porównaniu do budownictwa tradycyjnego dom energooszczędny wyróżnia obniżone zapotrzebowanie na energię elektryczną i cieplną czerpaną z konwencjonalnych źródeł. O domu energooszczędnym mówimy, gdy jego współczynnik zużycia energii nie przekracza 70 kWh na m2 rocznie. Warto zaznaczyć, że od 2021 roku wymaganie to dotyczy już wszystkich nowo powstałych budynków, co oznacza, że domy energooszczędne stanowią już standard budownictwa. Jeszcze niższym zapotrzebowaniem na energię wyróżnia się dom pasywny – jest to mniej niż 15 kWh na m2 w ciągu roku. Dzięki zaawansowanym technologiom budowania pojawia się też już coraz więcej budynków zeroenergetycznych, które nie potrzebują energii z konwencjonalnych źródeł i są całkowicie samowystarczalne.
Spełnienie wyżej podanych warunków dotyczących zużycia energii jest możliwe przede wszystkim dzięki zastosowaniu nowoczesnych materiałów budowlanych. Ocieplone ściany, nowoczesna stolarka okienna i drzwiowa oraz dach o doskonałych parametrach cieplnych skutecznie izolują wnętrze budynku od jego otoczenia, dzięki czemu nagromadzone ciepło nie ma możliwości uciekać na zewnątrz. Jednak to nie wszystko, co możemy zrobić, aby obniżyć zużycie energii konwencjonalnej w naszym energooszczędnym domu.
Aby obniżyć zużycie energii konwencjonalnej w budynku, na etapie jego projektowania należy uwzględnić systemy bazujące na alternatywnych źródłach energii. Jakie rozwiązania się sprawdzą?
Pompy ciepła to bardzo korzystne rozwiązanie dla właścicieli domów energooszczędnych. To całoroczny system, który wykorzystuje energię cieplną powietrza, wody lub gruntu do ogrzania budynku oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. Według wyliczeń ekspertów roczny koszt ogrzania domu o powierzchni około 200 m2 oraz podgrzania wody wynosi średnio 1500 zł. Dla porównania warto dodać, że w przypadku instalacji gazowej trzeba zapłacić przynajmniej dwa razy tyle.
Pompa ciepła do zasilania potrzebuje energii elektrycznej. Warto więc pomyśleć o zamontowaniu w domu energooszczędnym także instalacji fotowoltaicznej, która produkuje prąd z pozyskiwanego promieniowania słonecznego. Dzięki temu wydatki na eksploatację pompy, czyli tym samym na ogrzanie całego budynku, będą minimalne.
We współpracy obu układów kluczowe jest precyzyjne zaprojektowanie fotowoltaiki oraz dobór jej mocy. Według wyliczeń jednego z producentów pomp na każdy 1 kW mocy grzewczej pompy ciepła powinno przypadać 0,5-0,8 kWp mocy instalacji fotowoltaicznej. Jeżeli więc do ogrzania budynku potrzebna jest pompa o mocy 5,5 kW, to do jej zasilania posłuży instalacja fotowoltaiczna o mocy około 3 kWp. Oczywiście, panele powinny pokrywać także zapotrzebowanie na prąd wynikające z użytkowania innych sprzętów elektrycznych w budynku. Szacuje się, że instalacja o mocy 4 kWp pokrywa około 76% zapotrzebowania czteroosobowego gospodarstwa domowego na energię elektryczną. Wynika z tego, że dla domu z pompą ciepła egzamin zda instalacja o mocy ok. 7 kWp.
Z drugiej strony, zamiast pompy można zastosować ogrzewanie elektryczne zasilane przez fotowoltaikę. Co prawda, koszt eksploatacji takiego systemu może być nieco wyższy, jednak warto zwrócić uwagę na niższe koszty inwestycyjne.
Dobrym rozwiązaniem do domu energooszczędnego są także kolektory słoneczne. System bazuje na energii ze słońca – pozwala na przygotowanie ciepłej wody użytkowej lub wsparcie instalacji grzewczej. Szacuje się, że jest w stanie pokryć do 60-70% zapotrzebowania na ciepłą wodę. Ponadto koszt przygotowania wody jest wielokrotnie niższy niż w przypadku bojlera elektrycznego zasilanego z sieci elektroenergetycznej (28 gr za 300 l – kolektory, prawie 7 zł – bojler). Należy jednak pamiętać, że kolektory nie są systemem całorocznym, dlatego warto, aby współpracowały z inną instalacją wykorzystującą OZE, jak wspomniane pompa ciepła czy fotowoltaika.
Nowoczesne instalacje pozwalają na efektywne pozyskiwanie energii z odnawialnych źródeł i wykorzystywanie ich na wszystkie procesy zachodzące w budynku. Dzięki temu zapotrzebowanie na energię konwencjonalną w domu energooszczędnym jest minimalne, a jego właściciel zyskuje dużą niezależność od zewnętrznych dostawców.