Co to jest czad i jak powstaje? Zabójczy tlenek węgla.

Tlenek węgla (CO), który nazywamy czadem jest toksycznym gazem pozbawionym smaku, koloru czy zapachu. Dlatego jest tak niebezpieczny, stanowi on śmiertelne zagrożenie dla naszego zdrowia i życia.

Źródła czadu

W wielu domach znajdują się potencjalne źródła czadu. Są nim piece opalane drewnem, kominki i piece ogrzewania centralnego na węgiel. Bojlery czy piece gazowe służące podgrzewaniu naszych domów i wody.

Nawet zwykła kuchenka gazowa może być źródłem powstawania czadu. Tak samo jak niebezpieczne są niedrożne kominy wentylacyjne czy spalinowe. Zaczadzić można się nawet w garażu jeśli pozostawimy w nim na dłużej włączony silnik.

Czym jest tlenek węgla

Czad to substancja toksyczna, która potrafi kumulować się w organizmie. Jest on niebezpieczny tym bardziej, że nie jesteśmy w stanie wykryć go swoimi zmysłami. Dlatego aby zapewnić bezpieczeństwo sobie i bliskim powinniśmy zachować wszelkie środki ostrożności.

Kominy wentylacyjne i spalinowe powinny przechodzić okresowy przegląd, tak samo urządzenia grzewcze, których używamy. Pomieszczenia np. kotłownia powinna być przystosowana do korzystania w niej z odpowiednich źródeł ciepła.

Ważne jest również posiadanie czujnika czadu co oczywiście nie zwalnia nas z dbania o poprzednio wymienione rzeczy. Jeśli jednak zdarzy się, że mimo poczynionych starań czad zacznie się uwalniać w naszym domu, nie będziemy o tym wiedzieć jeśli takiego czujnika nie zakupimy.

Jedynie w tym roku czujnik uruchomił się u mnie dwa razy w ciągu zimy. Stężenie czadu nie było wysokie i nie zagrażało życiu, ale gdyby nie czujnik nawet byśmy o nim nie wiedzieli. Źródłem powstania czadu okazało się wiadro z jeszcze ciepłym popiołem pozostawione w kotłowni obok pieca. Zaznaczę Wam tylko, że wszystkie drzwi do piwnicy i kotłowni były zamknięte, a w kotłownia cały czas jest wentylowana.

Jaki czujnik czadu wybrać?

Jeśli chodzi o wybór czujnika czadu to polecam Wam kupno czujnika z wbudowanym akumulatorem. Czujniki takie potrafią pracować przez 10 lat bez przerwy. Nie ma więc konieczności wymiany baterii, która może być przyczyną tego, że czujnik nie zadziała. A przecież zależy nam na bezpieczeństwie.

Oprócz tego polecam wybrać czujnik z ekranem, który pokazuje poziom czadu. Dzięki temu wiemy z czym mamy do czynienia, a nie tylko, że czujnik się włączył. Wiadomo wtedy jakie kroki podjąć. Mi to w tym roku pomogło namierzyć winowajcę i wywietrzyć mieszkanie przez odpowiedni czas bez popadania w niepotrzebną panikę.

Tabela stężenia czadu

Pamiętajcie, czad to nie jest zabawa. Nawet jeśli czujnik wykaże wartość niewielką to warto szybko opuścić mieszkanie i zabrać z niego dzieci. Osoby starsze, dzieci i zwierzęta są bardziej podatne na czad. W przypadku zauważenia objawów zatruciem czadem należy bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Stężenie czadu podaje się w ppm (cząsteczkach na milion).

100 ppm

Może pojawić się lekki ból głowy czy nudności. Pojawia się też zmęczenie (podobne do objawów grypy).

200 ppm

W ciągu 2-3 godzin pojawiają się zawroty i ból głowy.

400 ppm

Pojawiają się nudności. Zaczyna boleć przednia część głowy, dochodzą do tego zawroty, dezorientacja, szybsze tętno. Po ekspozycji przez ponad 3 godziny na takie stężenie czadu następuje zagrożenie życia.

800 ppm

Bóle głowy są mocne. Pojawiają się konwulsje. Organy wewnętrzne wpadają w stan niewydolności. Ekspozycja przez ok. 2-3 godziny na to stężenie czadu grozi śmiercią.

Jak widzicie zagrożenie zwiększa się wraz ze stężeniem czadu i czasem ekspozycji naszego organizmu na tlenek węgla. Dlatego warto obserwować zachowania domowników. Jeśli kilka osób zaczyna przejawiać jakiś objaw np. ból głowy czy nudności to może być dla nas sygnał, że mamy zagrożenie czadem. Jeśli nie mamy czujnika, który i tak warto kupić, to może być dla nas pomocą. Nie lekceważmy wtedy tych objawów i natychmiast opuśćmy mieszkanie i wezwijmy pomoc medyczną i straż pożarną. Straż wyposażona jest w bardzo czułe czujniki tlenku węgla i bez trudu wykryje go w naszym mieszkaniu. Pamiętajcie, to ważne. Co roku wiele osób ginie z powodu czadu.

Dlatego jeśli macie jedno z potencjalnych źródeł czadu bądźcie czujni cały czas. Nie ważne czy to piec na węgiel czy kuchenka gazowa czy cokolwiek innego. Niebezpieczeństwo jest zawsze, jest niewidoczne, nie ma zapachu i nie ma koloru.

Oczywiście dochodzi do sytuacji gdy czad uwalnia się również w nocy. Wtedy często osoby narażone na niego umierają we śnie. Dlatego dobry czujnik z głośnym alarmem może nam uratować życie. Jeśli mamy dom piętrowy warto mieć takie urządzenie na każdym z pięter.

Co robić gdy włączy się czujnik czadu?

Pamiętajcie, że zanim zaczniecie korzystać z czujnika przeczytajcie jego instrukcję. Dowiecie się z niej jakie sygnały emituje czujnik i co wtedy zrobić.

Jeśli jesteśmy pewni, że w domu jest czad tak jak mówiłam wcześniej, opuszczamy mieszkanie. Wyprowadzamy z niego dzieci i zwierzęta oraz osoby starsze. Nie panikujemy, ubieramy się ciepło, aby nie przeziębić się na dworze, ale jednocześnie robimy to szybko.

W tym samym czasie gdy się ubieramy otwieramy okna i drzwi aby zrobić przeciąg. Jeśli to możliwe wyłączamy źródła, z których może pochodzić dwutlenek węgla np. piecyk gazowy czy kuchenkę.

Nie wchodzimy do domu ponownie. Jeśli jakaś z osób odczuwa objawy zatrucia czadem np. boli ją głowa dzwonimy po pogotowie. Wzywamy również straż pożarną dzwoniąc pod numer alarmowy 112.

Nie ignorujcie dźwięku alarmu. W zeszłym roku czytałam o rodzinie, która się zatruła bo wyłączyła alarm skoro zaczął piszczeć. Brzmi to dziwnie, ale część osób może tak zareagować, uznać, że coś się zepsuło. Dlatego zachęcam też do kupienia czujnika, który posiada wyświetlacz. Gdy widzimy konkretne stężenie czadu bardziej to na nas działa. Tak samo gdy alarm jest na akumulator lub na prąd. Odchodzi nam powód „a pewnie bateria się wyczerpała i wyje”.

Jak zamontować czujnik tlenku węgla

Tutaj nie ma jakiś ogólnych rad. Najlepiej jest dokładnie przeczytać instrukcję i zalecenia producenta danego urządzenia. Znajdziemy tam informacje w jakiej odległości powinien znajdować się od sufitu.

Ważne są wszystkie aspekty, czy pokój ma pochylony sufit, czy nie jest on zbyt daleko od sypialni. Czujnik nie powinien znajdować się też zbyt blisko od ściany co również w instrukcji wskaże producent podając minimalną odległość.

Powinniśmy również unikać montażu takiego czujnika w przeciągu czy miejscach gdzie występuje dużo zanieczyszczeń.

Trzeba również pamiętać o tym, aby regularnie czujnik sprawdzać, a to możemy zrobić podążając za instrukcjami producenta zawartymi w ulotce dołączonej do urządzenia.