Czym jest system AVR i SZR w agregatach prądotwórczych?

AVR i SZR to systemy, w które coraz częściej standardowo wyposaża się agregaty prądotwórcze, zarówno niewielkie, przeznaczone do użytku domowego, jak i duże, dostarczające energię elektryczną do szpitali czy obiektów komercyjnych. Przeczytaj poniższy tekst i dowiedz się, czym jest AVR i SZR oraz jakie mają znaczenie dla użytkowników.

Czym jest AVR?

AVR (Automatic Voltage Regulator) to system, który zapobiega wahaniom napięcia na wyjściu urządzenia, zespołu urządzeń, obwodu elektrycznego czy instalacji. Agregat prądotwórczy z wbudowanym regulatorem napięcia stanowi bezpieczne i stabilne źródło energii elektrycznej. AVR monitoruje, analizuje i automatycznie koryguje poziom napięcia na wyjściu agregatu, dostosowując je do założonych wymagań. Stabilizacja napięcia jest szczególnie istotna dla urządzeń elektronicznych, które są szczególnie wrażliwe na wahania napięcia. Nagły skok tego parametru, nawet stosunkowo niewielki, może sprawić, że część elektroniczna lub całe urządzenie stanie się bezużyteczne. Co więcej, zniszczenia są często nieodwracalne.

Gdzie wykorzystuje się agregaty z AVR?

Wykorzystanie agregatów z funkcją AVR jest rozpowszechnione w wielu dziedzinach. W gospodarstwach domowych generatory chronią delikatne urządzenia elektroniczne przed uszkodzeniami związanymi z niestabilnym napięciem. Warto podkreślić, że obecnie w elektronikę wyposaża się niemal każde domowe urządzenie elektryczne. To już nie tylko komputery, laptopy oraz sprzęt audio-video, ale także pralka, lodówka czy kuchenka mikrofalowa. AVR, niegdyś opcjonalny w agregatach prądotwórczych, dziś staje się koniecznością. Dlatego czołowi producenci i dystrybutorzy generatorów proponują AVR wbudowany w każdy z oferowanych agregatów, niezależnie od modelu.

W sektorze przemysłowym i budowlanym agregaty z AVR zapewniają niezawodne źródło prądu w sytuacjach awaryjnych, minimalizując ryzyko przestojów w pracy maszyn i urządzeń. Natomiast w serwerowniach i centrach danych, agregaty z AVR są niezbędne do utrzymania ciągłości operacyjnej serwerów i systemów informatycznych, gwarantując nieprzerwane zasilanie nawet w przypadku awarii sieci.

Co to jest SZR? 

System samoczynnego załączania rezerwy (SZR), zwany również ATS (Automatic Transfer Switch) pozwala na automatyczne załączenie urządzenia, zespołu urządzeń, obwodu elektrycznego czy instalacji, niezwłocznie po wykryciu przerwy w zasilaniu z sieci elektroenergetycznej. Ponowne, również automatyczne wyłącznie agregatu, następuje po wykryciu powrotu napięcia przez automatykę SZR. 

Jak działa agregat z SZR?

Agregat wyposażony w ATS pozostaje w trybie gotowości, stale monitorując stan zasilania. Po wykryciu zaniku zasilania z sieci, po kilku sekundach (dokładny czas jest zależny od konkretnego modelu), urządzenie załącza się samoczynnie. Automatyczne wyłączenie generatora następuje po kilkudziesięciu sekundach od przywrócenia stabilnego zasilania z sieci. Zastosowanie dłuższej zwłoki czasowej jest celowe – w ten sposób unika się restartu urządzenia w przypadku ponownych krótkotrwałych przerw w dostawie prądu, co jest kluczowe dla ciągłości zasilania.

Warto podkreślić, że w stanie czuwania urządzenia, akumulator agregatu z SZR jest stale ładowany tak, żeby w przypadku zaniku napięcia dostarczył energii niezbędnej do automatycznego startu generatora.

ATS w charakterze opcji

System ATS jest przydatny, jeśli agregat pracuje we współpracy z siecią elektroenergetyczną. Eliminuje wówczas konieczność ręcznego załączania i wyłączania generatora, zapewniając komfort użytkowania urządzenia. Niektórzy producenci i dystrybutorzy, jak np. Proton Polska, proponują system SZR jako opcję wyposażenia agregatu. Samoczynne załączanie rezerwy nie ma racji bytu, jeśli generator pracuje wyłącznie poza siecią elektroenergetyczną, np. przy pracach polowych albo w robotach drogowych. Proton pozostawia klientom decyzję o ewentualnym wyposażeniu wybranego agregatu w system SZR.