Strona główna » Przepisy » Tradycyjne potrawy na Boże Narodzenie – jakie 12 wigilijnych potraw powinno naleźć się na stole?
18 listopada 2020
Tradycyjne potrawy na Boże Narodzenie – jakie 12 wigilijnych potraw powinno naleźć się na stole?
Boże Narodzenie to wyjątkowy czas w roku. Wszystkim udziela się świąteczna atmosfera związana z przygotowaniami do Świąt. Zastanawiamy się jakie potrawy przygotować, a pamiętamy, że zgodnie z tradycją na wigilijnym stole powinno gościć 12 dań.
Każde z tych dań symbolizuje płody ziemi. Wieczerza ta ma zapewnić nam urodzajny kolejny rok, dlatego żadnego z dań nie mogło zabraknąć, aby nie stracić żadnej korzyści w nowym roku.
Potrawy wigilijne przygotowuje się z takich płodów naszej ziemi jak miód, groch, kapusta, ryby, mak. Stąd też na myśl z pewnością od razu przychodzą Ci Świąteczne dania, które z takich składników się przygotowuje. Ma to oczywiście swoje uzasadnienie.
Co prawda, dzisiaj nie przykładamy już do tego symboli takiej uwagi jak niegdyś pokolenia naszych przodków żyjące z upraw ziemi i hodowli zwierząt. Nadal jednak do naszych czasów przetrwała tradycja przygotowywania 12 potraw i część z nich ciągle są w kanonie bożonarodzeniowych dań.
Oczywiście w zależności od domu, w którym obchodzimy święta, potrawy te trochę się różnią. Zawsze jednak zgadza się ich ilość, która głęboko jest już zakorzeniona w naszej tradycji. Mimo wszystko istnieje pewien kanon wigilijnych potraw, którym możemy się posiłkować i dań, które uważa się za tradycyjne dania na Boże Narodzenie.
Wiele osób nie wyobraża sobie Świąt bez pierogów z kapustą i grzybami. Dla innych najważniejsze są krokiety, a inni natomiast nie uznają Świąt za udane jeśli na stole nie znajdzie się galareta z karpia.
Dzisiaj chcielibyśmy przekazać Wam potrawy, które tradycyjnie przygotowuje się na Boże Narodzenie oraz przepisy na nie. Święta to i tak okres, w którym mamy bardzo wiele na głowie, dlatego w niektórych przypadkach chcielibyśmy przedstawić Wam przepisy, które nieco ułatwią i skrócą czas gotowania potraw na Święta. Mamy nadzieję, że taka pomoc na Boże Narodzenie z naszej strony przypadnie Wam do gustu. W końcu warto spędzić ten czas wraz z rodziną i odpocząć, a nie jedynie „stać przy garach”, jak to zwykło się potocznie mawiać.
Bigos na Boże Narodzenie
Bigos to jedna z potraw, bez której wiele osób nie wyobraża sobie Bożego Narodzenia. W okresie świąt tradycyjnie dodajemy do niego suszonych grzybów. Przygotowanie bigosu jest bardzo proste, ale też jest to danie, które wymaga czasu. Dobry bigos gotuje się godzinami i trzeba regularnie go zamieszać, aby się nie przypalił.
Gdy jednak zdarzy się Wam, że bigos się przypali, natychmiast przerywamy gotowanie i mieszanie. Bierzemy drugi garnek i przekładamy bigos z góry, do momentu, aż ujrzymy przypalony bigos. Ten wyrzucamy, aby nie zepsuć smaku uratowanego bigosu.
Jeśli czujemy jeszcze posmak spalonego bigosu możemy podratować go większa ilością przecieru pomidorowego. Niektórzy zalecają też pogotować z nim ziemniaka i wyjąć go zanim rozmięknie. Pamiętajcie, że ziemniak wyciąga z potrawy również sól. Dlatego później trzeba jej spróbować i jeszcze raz doprawić. Jednak lepsze to niż wyrzucenie całego garnka bigosu, który do tanich dań nie należy.
Składniki na bigos na Boże Narodzenie
1 główka białej kapusty
2 kg kapusty kiszonej
0.5 kg kiełbasy
2 paski żeberek
0.5 kg karkówki
0.5 kg łopatki
ziele angielskie
liść laurowy
2 słoiczka przecieru pomidorowego (duże)
2 cebule
200 g boczku wędzonego
sól
pieprz
Przygotowanie bigosu
Łopatkę, karkówkę i żeberka umyj, a następnie pokrój na mniejsze fragmenty
Wrzuć do garnka, dodaj parę listków laurowych i ziela angielskiego
Zalej wodą, tak by przykryć mięso i zacznij gotować
W tym czasie umyj i poszatkuj kapustę
Gdy mięso zagotuje się dodaj do garnka białą kapustę i przykryj, gotuj co jakiś czas mieszając, ok. 45 minut po rozpoczęciu gotowania mięsa
Gotujemy do momentu, aż kapusta zmięknie (ok. kolejne 45 minut), wtedy możemy dodać posiekaną kiszoną kapustę, którą wcześniej odciskamy w rękach, aby pozbyć się nadmiaru kwasowości, ja płuczę ją jeszcze pod zimą wodą
Soku z kapusty nie wylewamy, przyda nam się, aby ewentualnie dokwasić bigos
Gdy kapusta biała zmiękła, dodajemy kapusty kiszonej i dalej gotujemy co jakiś czas mieszając przez ok. 45 minut
Ogólnie bigos gotujemy przez kilka godzin, aż kapusta będzie miękka i mięso również zmięknie, żeberka będą odchodzić same od kości
W międzyczasie w kosteczkę kroimy boczek i cebulę, do tego w plasterki kiełbasę oraz namaczamy grzyby w gorącej wodzie
Boczek podsmażamy na patelni, a potem dodajemy do niego kiełbasę i podsmażamy, na koniec cebulkę, aby się zeszkliła
Wtedy całość wraz z tłuszczem przerzucamy do bigosu na ok. 30 minut przed końcem gotowania, tak samo grzyby
Na koniec doprawiamy bigos do smaku i dodajemy przecier pomidorowy, gotujemy jeszcze chwilę i bigos możemy odstawić do przestudzenia
Bożonarodzeniowy barszcz czerwony z uszkami
Przepis ten możemy sobie w znaczny sposób ułatwić kupując gotowy barszcz w butelce lub kartonie. Uszka warto jednak dalej robić samodzielnie, bo nic nie zastąpi nam ich smaku.
Składniki na barszcz czerwony na Boże Narodzenie
gotowy barszcz
cebula
sól
pieprz
olej
Składniki na uszka do barszczu czerwonego
50 g suszonych grzybów
1,5 szklanki mąki
1 jajko
1 cebula
bułka tarta
masło
sól
pieprz
Przygotowanie barszczu
Sprawę mamy ułatwioną bo barszcz jest gotowy. Aby był nieco smaczniejszy warto dodać do niego zeszklonej cebulki oraz dodatkowo doprawić go do smaku solem i pieprzem tak jak lubimy.
Przygotowanie uszek
Zacznij do namoczenia grzybów w zimnej wodzie przez kilka godzin, potem zagotuj je i odlej wodę
Grzyby mielimy w maszynce do mielenia mięsa
Cebulę siekamy w drobną kosteczkę i podsmażamy na patelni na maśle
Do cebuli dodajemy grzyby i smażymy chwilę by odparować wodę
Doprawiamy je solą i pieprzem oraz dodajemy półtorej łyżki mąki tartej, mieszamy i odstawiamy farsz do ostygnięcia
Wyrabiamy ciasto na uszka do miski z mąką dodając jedno żółtko
Zagotuj wodę, a następnie wlej jej trochę do ciasta i zacznij wyrabiać, po dodaniu ok. szklanki wody ciasto powinno mieć idealną konsystencję, musi być elastyczne, ale nie klejące się do rąk
Ciasto rozwałkowujemy i wycinamy kieliszkiem uszka. Rozciągamy ciasto trochę w ręce, wypełniamy farszem i sklejamy brzegi, zwijamy do środka końce pozostawiając dziurkę.
Uszka gotujemy w gorącej osolonej wodzie, aż wypłyną
Pierogi bożonarodzeniowe
Tradycyjnym daniem na Boże Narodzenie są pierogi. Tutaj w zależności od domu dominują różne preferencje. My przygotujemy pierogi ruskie, bo nasi goście właśnie takie pierogi preferują. Przepis na pierogi z kapustą i grzybami znajdziecie na naszej stronie.
Składniki na ciasto do pierogów
300 g mąki pszennej
250 ml gorącej wody
szczypta soli
Składniki na farsz do pierogów
0.5 kg ziemniaków
0.5 kg twarogu tłustego albo półtłustego
1 cebula
sól
pieprz
olej
Przygotowanie ciasta na pierogi
Mąkę przesiewamy przez sitko
Dodajemy do niej soli, a następnie dodajemy wodę
Teraz łyżką mieszamy ciasto aby się nie oparzyć
Na koniec ciasto wyrabiamy rękoma na blacie
Gdy ciasto jest już dokładnie wyrobione przykrywamy je na pół godziny
Po tym czasie możemy ciasto wałkować i kroić na części
Przygotowanie farszu na pierogi ruskie
Ziemniaki gotujemy, a następnie po ugotowaniu rozgniatamy je tłuczkiem i zostawiamy do ostygnięcia
Potem przekładamy je na stolnicę, posypujemy twarogiem pokruszonym w ręce
Cebulkę kroimy w drobną kostkę i na oleju musim ją następnie zeszklić
Dodajemy ją do ziemniaków i sera
Doprawiamy solą i pieprzem i wyrabiamy farsz rękami
Następnie na wycięte szklanką z ciasta pierogi nakładamy farsz i zawijamy boki
Gotujemy w osolonej wodzie do wypłynięcia
Wigilijny kompot z suszu
Do picia podczas wigilijnej kolacji tradycyjnie podaje się kompot z suszu. Jego przygotowanie nie jest trudne, a dom zaczyna pięknie pachnieć w trakcie jego gotowania.
Składniki na kompot z suszu
100 g suszonych jabłek
100g suszonych gruszek
100 g suszonych śliwek
100 g suszonych moreli
100 g suszonych pomarańczy
3 l wody
3 łyżki cukru brązowego
3 gwiazdki anyżu
1 laska cynamonu
Przygotowanie kompotu z suszu
Owoce umieść w garnku z wodą i namocz
Po pół godzinie odlej wodę, dodaj resztę składników i zalej wodą
Gotuj na małym ogniu przez 10 minut od zagotowania
Następnie odstaw do przestudzeniu
Zupa grzybowa na Boże Narodzenie
Wigilijna zupa grzybowa jest naprawdę prostą i szybką potrawą. Możemy ją przygotować na skróty.
Dodaj pokrojoną w kosteczkę cebulkę wcześniej zeszkloną na maśle
Dodaj kostkę rosołową i gotuj przez pół godziny
W drugim garnku ugotuj makaron
Zupę możesz zabielić śmietaną jeśli lubisz
Kutia na Wigilię
Chcesz przygotować szybko kutię na Święta, ale chcesz aby nikt nie poznał? To nie jest trudne, wystarczy z gotowej mieszanki na kutię, którą bez problemu w okresie przedświątecznym kupimy w wielu sklepach spożywczych.
Składniki na kutię
puszka gotowej mieszanki na kutię
miód (2 łyżki)
garść orzechów włoskich
rodzynki (garść)
gorąca woda (2 szklanki)
Przygotowanie kutii
Moczymy rodzynki
Mieszamy w misce dwie szklanki wrzątku z miodem
Do miodu dodajemy namoczone rodzynki
Do tego dodajemy naszą kutię z puszki, posiekane orzechy i mieszamy
Kutia gotowa :)
Karp smażony na Boże Narodzenie
W Boże Narodzenie nie może oczywiście zabraknąć karpia. Coraz więcej osób zamienia go na inny rodzaj ryby. Oczywiście możemy to zrobić, chociaż tradycyjnie rybą podawaną na Święta jest karp. Jednak może to być również inny rodzaj ryby, symbolika pozostaje ta sama.
Składniki na karpia smażonego
dzwonki z karpia (tyle ile domowników)
mąka
olej do smażenia
sól
pieprz
czosnek granulowany
cytryna do podania
Przygotowanie karpia
Dzwonki karpia myjemy pod zimną bieżącą wodą i osuszamy papierowym ręcznikiem
Z każdej strony obsypujemy go przyprawami i odkładamy na kwadrans
Obtaczamy następnie karpia w bułce tartej i kładziemy na rozgrzanym na patelni oleju
Smażymy z każdej strony po kilka minut, aż ryba złapie złocisty kolor
Karpia najlepiej smażyć bezpośrednio przed podaniem
Sałatka jarzynowa na Boże Narodzenie
Sałatka jarzynowa to danie, które towarzyszy nam podczas różnych okazji, w tym również podczas wigilijnej wieczerzy. Jej przygotowanie jest bardzo proste.
Składniki na sałatkę jerzynową
0.5 kg ziemniaków
500 g pietruszki
500 g marchewki
1 puszka groszku
1 puszka kukurydzy
10 jajek
1 opakowanie ogórków kiszonych
1 seler
majonez
musztarda
pieprz
sól
Przygotowanie sałatki jarzynowej
Jest to niezwykle prosta rzecz. Ziemniaki gotujemy w mundurkach. Resztę warzyw również musimy umyć, obrać w razie potrzeby oraz ugotować. Jajka gotujemy na twardo.
Gdy wszystkie składniki są już ugotowane i przestudzone kroimy je w kostkę. Przekładamy do dużej miski. Dodajemy 4 łyżki majonezu, 2 łyżeczki musztardy oraz sól i pieprz. Mieszamy składniki, w razie potrzeby dodajemy majonezu. Sałatkę przekładamy do lodówki na noc, aby się przegryzła.
Makowiec na Boże narodzenie
Makowiec jest jednym z tradycyjnych ciast, które przygotowujemy na Boże Narodzenie. Dzisiaj przedstawimy Wam przepis na makowiec i własną masę makową. Oczywiście, aby ułatwić sobie przepis, możecie wykorzystać gotową masę makową, którą możecie kupić w sklepie.
Składniki na makowiec na Boże Narodzenie
Ciasto
400 g mąki pszennej
3 jajka
200 ml śmietany
kostka masła
50 g drożdży
opakowanie cukru wanilinowego
1 łyżka brązowego cukru
Masa makowa
0,5 kg maku
0,5 l mleka 1,5%
2/3 szklanki cukru pudru
20 g drożdży
1 jajko
szklanka rodzynek
3 łyżki miodu (ja stosuję gryczany)
2 łyżki skrobi ziemniaczanej
1 białko (które zostało z ciasta)
Przygotowanie makowca
Przesiewamy mąkę do miski
Dodajemy masło o temperaturze pokojowej do mąki
Rozcieramy masło z mąką za pomocą łyżki
Drożdże na sucho mieszamy z cukrem i śmietaną, a następnie dodajemy do mąki
Wbijamy jedno całe jajko, a pozostałe oddzielamy żółtka od białka i do ciasta dodajemy same żółtka
Ciasto wyrabiamy, a następnie odstawiamy przykryte w ciepłym miejscu do wyrośnięcia
Teraz zagotowujemy mleko i zalewamy nim mak, który zostawiamy na pół godziny
Odsączamy mak i mielimy go dwukrotnie w maszynce do mielenia mięsa
Do maku dodajemy namoczone rodzynki, drożdże roztarte z cukrem i resztę składników
Dokładnie mieszamy masę
Wyrośnięte ciasto dzielimy na dwie części i rozwałkowujemy
Nakładamy masę makową i zawijamy ciasto jak roladę
Pieczemy w 180 stopniach Celsjusza przez 50 minut
Sernik na Boże Narodzenie
Kolejnym ciastem, które tradycyjnie można znaleźć w wielu domach na Boże Narodzenie jest sernik. Zobaczcie jak go przygotować. Masę serową zrobimy sami, ale również możecie ułatwić sobie ten przepis korzystając z gotowej masy sernikowej. Spód zrobimy z herbatników, dzięki temu również będzie szybszy.
Składniki na sernik
Masa serowa
1 kg twarogu
100 g masła o temperaturze pokojowej
8 jajek
2 łyżki mąki ziemniaczanej
1 i 1/3 szklanki cukru pudru
kilka kropli oleju waniliowego
duże opakowanie herbatników
Przygotowanie
Ser mielimy i ucieramy z masłem dodając przesianą mąkę ziemniaczaną i kilka kropli olejku waniliowego
Białka oddzielamy od żółtek, żółtka ubijamy z cukrem i cukrem pudrem
Białka ubijamy na twardą pianę
Do masy serowej dodajemy powoli żółtka i cały czas ją blendujemy
Potem dodajemy białka i mieszamy już teraz delikatnie szpatułką
Na dnie formy i ściankach układamy herbatniki, następnie przekładamy na to masę serową
Pieczemy w temperaturze 180 stopni Celsjusza przez 50 minut
Gdy minie czas pieczenia wyłącz piekarnik i zostaw uchylone drzwiczki na 60 minut, po tym czasie wyjmij sernik
Chleb pszenny na Boże Narodzenie
Składniki na domowy chleb pszenny
4 szklanki mąki pszennej
1 łyżka suchych drożdży
łyżeczka soli
1,5 szklanki ciepłęj wody
Przygotowanie
W wodzie rozpuść drożdże i sól. Czekamy, aż drożdże ruszą i zaczną się pienić.
Następnie dodajemy wodę do miski i stopniowo dodajemy mąkę mieszając i cały czas wyrabiając ciasto
Ciasto odkładamy na 20 minut do wyrośnięcia
Po tym czasie formujemy bochenek chleba i wkładamy do piekarnika na 200 stopni Celsjusza i 20 minut czasu.
Gdy chleb zrobi się rumiany będzie gotowy
Śledzie w śmietanie na Boże Narodzenie
Oprócz karpia na Wigilię również często przygotowuje się śledzie w różnej formie. Jednym z najczęściej występujących dań są śledzie w śmietanie.
Składniki na śledzie w śmietanie
500 g śledzi
2 cebule
400 ml śmietany 18%
250 ml mleka
kolorowy pieprz najlepiej świeżo mielony
szczypta cukru
Dodatkowo
natka pietruszki lub koperek do dekoracji
Przygotowanie
Śledzie myjemy, układamy w naczyniu i zalewamy mlekiem na 3 godziny
Po wyjęci osuszamy je papierowymi ręcznikami i kroimy na kawałki
Cebulę kroimy w piórka i dodajemy do śledzi
Dodajemy śmietanę, doprawiamy i mieszamy
Śledzie przekładamy do dużego słoika, zakręcamy i wkładamy do lodówki
To wszystkie przepisy na potrawy na święta Bożego Narodzenia, które dla Was przygotowaliśmy. Mamy nadzieje, że przepisy wigilijne, które zaprezentowaliśmy przydadzą się Wam i z nich skorzystacie. Życzymy Wam jednocześnie smacznych, rodzinnych i ciepłych Świąt Bożego Narodzenia.